HERT VAN DE DAGERAAD
Sfeervolle fantasy-roman ten tijde van de Romeinse verovering van Engeland en Schotland.
Hij liet er geen gras over groeien. De nieuwe gouverneur Gnaeus Julius Agricola had amper voet aan Britse wal of hij begon aan een opmars naar het noorden. In de jaren 78-80 na Christus wist hij gebieden van het huidige Wales en Noord-Engeland te veroveren. Twee jaar later rukte hij op naar Schotland en zijn blik ging misschien al verder, over de zee, richting Ierland. Het gevecht bij Mons Graupius was de beslissende slag die Agricola de stammen toebracht. De weg leek open om het gehele Britse land in Romeinse handen te krijgen
Keizer Domitianus (keizer van 81-96) riep hem echter terug naar het vasteland en wat achteraf bleek- de kans op de totale verovering was verkeken. De muren van Hadrianus (keizer van 117-138) en Antoninus (keizer van 138-161) markeren de grenzen waarmee de Romeinen zich in later decennia tevreden mee stelden. Daaruit blijkt dat de stammen zich weer hadden herpakt na hun nederlaag op Mons Graupius.
Over Agricola is het nodige bekend dankzij de biografie De vita et moribus Iulii Agricolae die zijn schoonzoon Tacitus naliet. Het enige historische bronnenmateriaal dat over de Caledoniërs beschikbaar is, is opgetekend door hun Romeinse tegenstanders. Over deze stammen kun je dus je fantasie laten gaan. En dat is precies wat Jules Watson heeft gedaan in de historische fantasy-roman Hert van de dageraad.
De roman is het tweede deel van een trilogie; voorafgegaan door De witte merrie. Het speelt zich af kort voor en tijdens de gevechten met Agricola. Hoofdpersoon is de Keltische druïde-priesteres Rhiann. Hoewel zij een fictief personage is, is de situatie die Watson schets wel een historische: de eenheid binnen de Keltische stammen is ver te zoeken. Onderlinge naijver tussen strijders en druïden maken het de Romeinen gemakkelijker.
Het verhaal komt m.i. wat traag op gang. Maar dat wil niet zeggen dat er niets gebeurt. De relatie tussen Rhiann en haar man, de Ierse prins Eremon, verdiept zich. Het tempo en de actie neemt toe in het tweede gedeelte van de roman, zonder dat de schrijfster de uitwerking van de personages stopzet. De obligate vergelijkingen met Marion Zimmer Bradleys Nevelen van Avalon zijn om die reden wel terecht; de emotionele belevingswereld en relaties tussen personages zijn belangrijker dan de wapenstrijd. De fantasy houdt gedurende de hele tekst de overhand. Historisch is vooral de setting, zoals de schrijfster ook beschrijft in de Historische aantekeningen aan het einde van het boek. Zo heeft zij de slag van Mons Graupius wel op Tacitus gebaseerd, maar ik heb hier en daar wat veranderd om het beter in mijn verhaal te laten passen. Het historische dient het verhaal. Soms zijn romanschrijvers te benijden
Jules Watson, Hert van de dageraad (Amsterdam 2007).
Paperback, 656 blz.. ISBN 978-90-245-6169-8; 19,95.
Uitgeverij Luitingh Fantasy, www.dromen-demonen.nl.